Page 190 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com

2 / BAKARA SÛRESİ · 114 – 115

Meâli
114. Allah’ın mescidlerinde O’nun adının anılmasına engel olan ve
onların harap olması için çalışandan daha zalim kim olabilir? Aslında
bunların oralara ancak korka korka girmeleri gerekir. Böyleleri
için dünyada rezillik var, âhirette de onlar için büyük azap vardır.
115. Doğu da Allah’ındır batı da. Nereye dönerseniz Allah’ın zâtı
oradadır. Şüphesiz Allah (zât ve sıfatlarında) sınırsızdır, çok bilgilidir.

Tefsiri
114. Sözlükte “secde edilen yer” anlamına gelen mescid (çoğulu mesâcid)
terim olarak, müslümanların namaz kılmalarına ayrılmış mekânı ifade
eder. Secde, bir hadise göre müminin Allah’a en yakın bulunduğu an
olduğu (Müslim, “Salât”, 215; Nesâî, “Mevâk^t”, 35), bu sebeple namazın
en önemli rüknünü oluşturduğu ve âdeta namaz ibadetini sembolize ettiği
için hem Kur’an-ı Kerîm’de hem hadislerde hem de diğer İslâmî kaynak-
larda özel olarak namaz ibadetine tahsis edilmiş yerler secde fiiline nis-
betle mescid diye anılmıştır. Sözlükte “toplayan, bir araya getiren” anla-
mına gelen cami ismi ise başlangıçta sadece cuma namazlarının kılındığı
büyük mescidleri ifade ederken daha sonra bilhassa Türkler’de mescid
kelimesi sadece çoğu mahalle aralarında inşa edilen küçük mâbedler için
kullanılmış, vakit namazlarının da kılındığı bütün büyük mescidlere de
cami denilmiştir. Ayrıca bayram ve cenaze namazlarının kılındığı açık
alanlara musallâ, yol boylarında üstü açık olarak inşa edilen mescidlere
de namazgâh denilir.
Taberî, âyette mescidlerin harap olması için çalıştıkları bildirilen
zümrenin hıristiyanlar olduğunu, zira onların Kudüs’teki Beytülmakdis’i
(Süleyman Mâbedi) tahrip ettiklerini, bu hususta Buhtunnasr’a yardım-
cı olduklarını, Buhtunnasr Kudüs’ten ayrıldıktan sonra da Benî İsrâil’in
bu mâbedde ibadet etmelerini engellediklerini ileri süren görüşü tercih
etmişse de (I, 499), diğer tarihî veriler yanında, Fahreddin er-Râzî’nin,
Ebû Bekir er-Râzî’nin Ahkâmü’l-Kur’ân’ında yer alan açıklamalarını dik-
kate alarak belirttiği gibi (IV, 9, 10), Buhtunnasr’ın Kudüs’ü işgal ederek
Beytülmakdis’i yıktırması Hz. Îsâ’dan ve dolayısıyla hıristiyanlardan çok

192