Page 19 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com

GİRİŞ

d) Mushaflaştırma faaliyeti
12 (633) yılında sahte peygamber Müseylime’ye karşı yapılan Yemâme
Savaşı’nda şehid düşen çok sayıda müslüman arasında, sayısı yüzlerle ifa-
de edilen Kur’an hâfızı ve okuyucusu bulunuyordu. Hz. Ömer bu durumu
görünce, Hz. Peygamber hayatta iken Kur’an’ı yazmış, öğrenmiş, ezberle-
miş olan kimselerin azalması halinde mushaflaştırma (nihaî sıralamaya
göre tertip edip yeniden yazarak bir ciltlik kitap haline getirme) işinin
zorlaşacağını düşündü, bu işin bir an önce yapılması için halifeye baş-
vurdu. Bundan sonrasını mushaflaştırma görevini üstlenen Zeyd b. Sâbit
şöyle anlatır:
“Yemâme’de verilen kayıptan sonra Ebû Bekir beni çağırttı. Ömer b.
Hattâb da yanında idi. Sözü Ebû Bekir açtı:
– Ömer bana geldi ve ‘Yemâme Savaşı’nda birçok Kur’an hâfızını kay-
bettik. Buna benzer durumlarda daha birçok hâfızı kaybetmemizden ve
bu sebeple de (hâfızalardaki) Kur’an’ın birçoğunun kaybolup gitmesin-
den korkuyorum ve Kur’an’ın derlenmesini (cem‘) emretmenizi uygun
görüyorum’ dedi. Ben kendisine, ‘Resûlullah’ın yapmadığı bir şeyi nasıl
yaparsın!’ dedim, ‘Vallahi bu hayırlı bir iştir’ cevabını verdi ve bu talebi-
ni ısrarla tekrarladı. Sonunda Allah’ın lutfuyla bu teklif gönlüme yattı ve
bu konuda onun gibi düşünmeye başladım. (Zeyd’e hitaben) ‘Sen akıllı ve
genç bir insansın. Seni hiçbir şeyle suçlayamayız (sana güvenimiz tam-
dır). Ayrıca sen Resûlullah için de vahyi yazıyordun. Artık Kur’an’ı (ona ait
yazılı malzemeleri ve ezberleri) araştırıp bir araya getir…”
(Zeyd anlatmaya devam ediyor:) Vallahi dağlardan birini yerinden kaldı-
rıp taşımamı isteselerdi bana Kur’an’ı derleme teklifinden daha ağır gel-
mezdi. Benim cevabımla konuşma şöyle sürdü:
– ‘Resûlullah’ın yapmadığı bir şeyi nasıl yaparsınız?’
– ‘Vallahi bu hayırlı bir iştir.’
Ebû Bekir bana teklifini tekrarladı durdu; sonunda ikisinin gönlüne ve
kafasına yatan iş, Allah’ın lutfuyla benim de gönlüme yattı. Hurma dal-
larının uygun yerlerinden, düz taşlardan... ve insanların hâfızalarından
toplamak üzere Kur’an’ı araştırmaya koyuldum... Bu suretle derlenmiş
olan sayfalar vefatına kadar Ebû Bekir’in yanında idi, sonra hayatı boyun-
ca Ömer’in yanında kaldı, sonra da onun kızı Hafsa’nın yanında koruma

21