Page 91 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com

2 / BAKARA SÛRESİ · 26 – 27

dönerler, Allah’ın birleştirilmesini emrettiğini ayırırlar, yeryüzünde fesat
çıkarırlar; işte sonunda zararlı çıkacak olanlar da yalnız bunlardır.

Tefsiri
26. Temsil, teşbih, örnekleme edebî sanatlardan olup hem sözün güzel-
leşmesini hem de anlamanın kolaylaşmasını sağlar. Sonsuz merhamet
ve lutuf sahibi olan Allah, kitabını kullarının zevkle okumaları ve kolay
anlamaları için gerektiğinde bu sanatları da kullanmıştır. İnkârcıların
yağmur, bulut, örümcek gibi örnekleri ileri sürerek “Allah böyle şeyleri
örnek vermez” demeleri üzerine, “Gerektiğinde sivrisineği, hatta daha
küçük ve önemsiz şeyleri bile örnek verir” denilerek bu düşünce redde-
dilmiştir.
Allah Teâlâ’nın kullarına, gerçekleri görmeleri ve bilmeleri için verdiği
alet ve araçlara, gönderdiği kitaplara ve peygamberlere rağmen inkârcılar,
düşünme ve irade denilen yeteneklerini inkâr yönünde işletmiş, onu ter-
cih etmişler, ilâhî irşad ve yardımdan yararlanmamışlardır. Aynı irşadlar
ve bilgi araçları bir kısım insanların imanı tercih etmelerine yardımcı
olurken bir kısım insanların da sapmalarına vesile olmuştur. İman veya
inkâr, hidayet veya sapma, hayır veya şerden birini seçen insandır, insa-
nın seçtiğini yaratan ise tek yaratıcı olan Allah’tır. Doğru yolu bulma veya
sapma, seçim ve tercih yönünden kula (insana), yaratma yönünden ise
Allah’a aittir. Fiil fâile (özne) böyle bağlanır ve “... saptı, saptırdı, hida-
yete erdi, hidayete erdirdi” denir. Allah’ın hidayet ve yardımının, fıtratı
bozulmamış insanı doğru yola ileteceği, hidayete erdireceği; sapanların
ise kendi iradeleriyle Allah emrine karşı geldikleri, irşadına sırt çevir-
dikleri, nefislerine uydukları için saptıkları âyette açıkça anlatılmıştır:
“... onunla ancak emrine karşı gelenleri saptırır.”
Meâlde “emrine karşı gelen” şeklinde çevrilen fâsık sözlükte belirli
bir sınırı aşan, onun dışına çıkan” anlamına gelir. Dinî bir terim olarak
“haktan sapan, Allah’ın emirlerine karşı gelen kişi” demektir (Râgıb el-
İsfahânî, el-Müfredât, “fsk” md.).

27. Allah’ın emrine karşı gelen ve isyan yolunu seçenlerin kötü ahlâk ve
davranışlarının üç önemli örneği zikredilmiştir:

93