Page 87 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com

2 / BAKARA SÛRESİ · 23 – 24

bildiği nesirden de farklıdır. O, öğüt ve tâlimattan ibaret bulunan iki
amacını gerçekleştirmek üzere şeklin ve üslûbun en uygununu seçmiş,
yerine göre uygun geçişler yaparak; misaller, kıssalar ve tarihî olaylardan
yararlanarak vermek istediğini en güzel ve etkili bir şekilde vermiştir.
3. Muhteva Özelliği. Kur’an-ı Kerîm’in muhtevası iman (inanmak),
inanılacak esaslar, ibadet ve çeşitleri, hükümler ve tâlimat, ahlâk bilgisi
ve eğitimi, yaratılış ve oluş, gayb âlemi ve buradaki varlıklar, kısmen pey-
gamberler ve kavimler tarihi, insan ve kâinatın yapısı, gelecekle ilgili bazı
haber ve bilgilerden oluşmaktadır. Hz. Peygamber’in çevresi ve yetişme
şartları bellidir. O’nun ve çevresindekilerin bu bilgilere sahip olma-
dıkları, bu bilgilerin bir kısmına o çağda yaşayan başkalarının da sahip
bulunmadıkları bilinmektedir. Peygamberliğinden önce okuma yazma
bilmeyen (ümmî) bir zatın ağzından çıkan, hepsinin de doğru olduğu ya o
anda yahut zamanı gelince anlaşılan ve bundan sonra da anlaşılacak olan,
yakın çevredeki dinlerin ve bu dinlere ait kitapların yanlışlarını düzelten,
tahrifleri açıklığa kavuşturan bu muhteva (Kur’an-ı Kerîm’in içeriği)
olağan üstüdür, mûcizedir, ancak doğru bilginin kaynağı olan Allah’tan
gelmiş olabilir, başka bir ihtimal yoktur veya mâkul değildir.

24. Âyette zikredilen “ateş” cehennem ateşidir. Bu ateşin yakıtının taşlar
ve insanlar oluşu düşündürücüdür. İnsanlar bu âyetin gelmesinden yüz-
yıllar sonra kömürü bulup yaktıklarında, taş gibi nesnelerin de yandığını
anlamışlardır. Cehennemin yakıtı olanlar ise kim bilir nasıl taşlardır?
Bazı müfessirler bu taştan maksadın tapınılan taş heykeller, tanrı tim-
salleri olduğunu düşünmüşlerdir. “Şüphe yok ki siz ve Allah’tan başka
taptığınız tanrılar cehennem yakıtısınız” (Enbiyâ 21/98) meâlindeki
âyet de bu anlayışı destekler gibidir. Ancak heykel ve putun ham mad-
desi bile olsa eşyanın cezalandırılması âdil ve mâkul görülmediğinden
ceza olarak yakılanları “şuurlu ve iradeli yaratıklar” olarak anlamak, taş
yakıtı ise “gayb âlemine ait, mahiyeti dünyalılar tarafından bilinemeyen
bir nesne” olarak yorumlamak daha uygundur. Hadislere göre cehennem
ateşi, yakıcılık bakımından dünya ateşinden yetmiş misli daha şiddetli-
dir (Buhârî, “Bed’ü’l-halk”, 10; Tirmizî, “Cehennem”, 7). Bugün lazerle
elmas kesiliyor. Mahiyet ve şiddetini bilmediğimiz ateşlerle taşların da

89