Page 243 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com
P. 243
2 / BAKARA SÛRESİ · 159 – 162
Tefsiri
159. Dinî terminolojide lânet “Allah’ın, bir kimseyi, işlediği kötülüğün
büyüklüğü sebebiyle rahmetinden uzaklaştırması” anlamına gelir. Bu
uzaklaştırmanın sonucu, âhirette cennetten mahrum kalmak ve cehen-
nem azabına çarptırılmaktır. Bir insanın başka birine lânet okuması ise,
kötülük ve zararları sebebiyle o kişi hakkında beddua etmesi demektir
(İbn Âşûr, II, 68).
Müfessirlerin çoğu burada eleştirilenlerin, Tevrat’ın hükümleri-
ni insanlardan saklayan veya Tevrat üzerine sahte te’vil ve yorumlarıy-
la gerçekleri örtbas eden, bilhassa Hz. Muhammed’in peygamberliğini
müjdeleyen Tevrat haberlerini saklayan veya haksız te’villerle çarpıtan
yahudi bilginleri olduğunu belirtmişlerdir. Fahreddin er-Râzî, âye-
tin ifadesinin genel olduğunu belirterek bu görüşe katılmamışsa da,
Muhammed Abduh’un da belirttiği gibi (Reşîd Rızâ, I, 48 vd.), bazan
araya başka konular da girmekle birlikte, sûrenin 40. âyetinden itibaren
devam eden asıl konu Ehl-i kitap ve özellikle yahudiler olup, konumuz
olan âyette tekrar onlarla ilgili açıklamalara ve eleştirilere dönülmüştür.
Nitekim Tevrat’ta da yer yer inatçılık ve isyankârlıkları nedeniyle “sert
enseli kavim” diye anılan (Çıkış, 33/3, 5) İsrâiloğulları’nın basit arzula-
rı veya çıkarları yüzünden ahdi bozmaları, yoldan çıkmaları, başka tan-
rı veya tanrılar edinmeleri, şeriatın hükümlerini ihlâl etmeleri halinde
başlarına büyük belaların geleceği ve lânete uğrayacakları yönünde ciddi
uyarılar yapılmış; ileride insanlar tarafından nefret edilip öfke duyulan
bir kavim haline gelecekleri çok açık ve ağır eleştirilerle bildirilmiştir
(meselâ: “... şehirde lânetli olacaksın, kırda lânetli olacaksın... dünyanın
bütün ülkelerinde serseri olacaksın... seni kurtaran olmayacak... daima
sıkıştırılacaksın ve ezileceksin... ve o milletler arasında rahat bulama-
yacaksın...” bk. Tesniye, 28, 29, 30. bablar; özellikle Tesniye, 28/15 vd.,
31/20-21).
Kuşkusuz Kur’an-ı Kerîm bir ümmeti, bir kavmi yanlış inanç veya
tutumları sebebiyle eleştirirken o milletin kendisini değil, kötülük ve
sapkınlıklarını hedef almakta, ayrıca bu hususta müslümanlara da mut-
laka bir mesaj vermektedir. Bu mesaj “Aynı yanlışları yapanların aynı
âkıbete uğramaları kaçınılmazdır; bu ilâhî bir yasadır” şeklinde özetle-
nebilir. Nitekim bu âyetin, yahudiler hakkında inmiş olmasına rağmen
245