Page 135 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com

2 / BAKARA SÛRESİ · 63 – 64

Tefsiri
63-64. Hz. Peygamber dönemindeki yahudiler, Allah’ın İsrâiloğul-
ları’ndan hangi konuda ne tür bir söz aldığını bildikleri için âyette bu
hususta bilgi vermeye gerek görülmemiştir (genişbilgi için bk. 40. âyetin
tefsiri).
Âyette İsrâiloğulları’nın üstüne kaldırıldığı bildirilen Tûr’dan maksat
Sînâ’da Mûsâ’ya vahyin geldiği dağ veya herhangi bir başka dağ olabilir
(İbn Atıyye, I, 158-159). Hz. Mûsâ Tûr’dan Tevrat levhalarını alarak hal-
kına döndüğünde, onlara, kurtuluşa erebilmeleri için Tevrat’ı alıp ona
sarılmalarını emretmiştir. Bu konuyla ilgili olarak tefsirlerde yer alan
rivayetlerden birine göre İsrâiloğulları Mûsâ’nın bu talebine karşılık,
“Allah, sana konuştuğu gibi bize de konuşmadıkça bu dediğini yapma-
yız!” cevabını verince aniden bayılıp yere yığılmışlar; fakat ayıldıklarında
yine direnmişler; nihayet Allah’ın emriyle melekler Filistin’deki bir dağı
yerinden kopararak, Mûsâ’nın buyruğunu tutmaları için bir tehdit unsu-
ru olarak, büyük bir bulut gibi yahudilerin üstünde askıda tutmuşlar; daha
başka tehditlerle de sıkıştırılan yahudiler ancak bu zorlamalarla inatla-
rından vazgeçip gerekeni yapmışlardır. İsrâiloğulları’nı ıslah amacı taşı-
yan bu olayın bir mûcize olduğu anlaşılmakla birlikte mahiyeti hakkında
tefsirlerde yer alan bilgilerin hangi kaynağa dayandırıldığı bilinmemek-
tedir. Mevcut Tevrat nüshalarında ise bu konuda net bir bilgi yoktur.
Sadece Çıkış kitabında (19/18; 20/18-19) Sînâ dağının tüttüğünden, dağın
dumanından ve titrediğinden söz edilmektedir. Kur’an Hz. Peygamber
dönemindeki yahudilere böyle bir olayı hatırlattığına göre, gerçek Tevrat
nüshalarında bulunan bilgilerin sonradan Tevrat nüshasından düştü-
ğü veya belirtilen şekle sokulduğu, sözlü kültürde ise Kur’an’da anlatı-
lan şekliyle devam ettiği düşünülebilir. Nitekim Talmud’da (Shabbath,
88a) “O kutsal varlık, dağı büyük bir tekne gibi onların üstüne kaldırdı ve
‘Tevrat’ı kabul ederseniz iyi olur, yoksa burası mezarınız olacaktır’ dedi”
şeklinde bir ibare yer almaktadır.
Reşîd Rızâ’nın kaydettiğine göre Muhammed Abduh, bu hadisenin
İsrâiloğulları’nı tehdit amacı taşımadığını, çünkü tehdit ve baskıyla
inandırmanın, yükümlülük ilkelerine aykırı olduğunu ifade etmiş; A‘râf
sûresinin 71. âyetindeki ifade şeklini de hatırlatarak hadisenin bir tür

137