Page 69 - Kuran Yolu Meal bildinmi bildinmi.com

2 / BAKARA SÛRESİ · 1 – 5

cesini elde edemez (Buhârî, “Îmân”, 1). Ebû Hüreyre’ye nisbet edilen bir
benzetme, “Yolda yürürken dikenler görürsen ya yolu değiştirirsin ya da
dikene dokunmadan geçmenin bir yolunu arar ve bulursun; işte takvâ da
budur; hayatı Allah Teâlâ’nın yasakladığı kötülüklere bulaşmadan yaşa-
maya çalışmaktır” (takvâ hakkında ayrıca bk. Bakara 2/197).

3. Gayba iman etmek, namaz kılmak ve Allah rızâsına uygun harcama
yapmak; İslâm’ın fert ve topluluk olarak insana getirdiklerinin ve ondan
istediklerinin güzel bir özetidir. Gayba iman, iman esaslarına; namaz
kılmak, özel duygu ve davranışlarla Allah’a ibadet etmeye; Allah rızâsına
uygun harcamada bulunmak (infak) ise dayanışmaya, düzen ve adalete,
yani muâmelâtın ruhuna ve amacına işaret etmektedir.
İman akıl ve vicdanın doğrulaması (tasdik), dilin bunu itiraf edip söy-
lemesi (ikrar) ve davranışların da bunlara uygun olmasıyla gerçekleşip
tamamlanmaktadır. Yalnızca tasdik bulunur, fakat söz ve davranış buna
aykırı ve tutarsız olursa iman zayıf demektir. Böyle bir imanla gerçek
mânasıyla İslâm yaşanmış ve temsil edilmiş olmayacağı gibi, İslâm’ın
insanlara vaad ettiği mutluluğa da erişilemez. Söz ve uygun davranış bulu-
nur da kalbin tasdiki bulunmazsa ya şuursuz, rastgele bir dış uygunluk ya
da ikiyüzlülük (münafıklık), durumu gizleme (takıyye) söz konusudur.
Her ne kadar âhirette zerre kadar imanın bile insana fayda vereceği ve
sonunda onu cehennemden çıkararak cennete sokacağı sahih hadislerde
bildirilmişse de (Buhârî, “Îmân”, 15; Müslim, “Îmân”, 320, 325) dinin
vaad ettiği dünya ve âhiret saadeti ancak “tasdik, ikrar ve tutarlı amel”
unsurlarının birlikte var oluşu halinde gerçekleşir.
Gayb “gözle görülmeyen; akıl, duyular vb. beşerî bilgi vasıtalarıyla bili-
nemeyen varlıklar, ilişkiler ve oluşlar”dır. Allah, vahiy, kader, yaratılış,
ruh, kıyametin zamanı, kabirde olacaklar, yeniden dirilme, toplanma,
sırat, terazi, cennet, cehennem... hep gayb âlemine dahildir. Bunlar hak-
kında bilgi alınabilecek iki kaynak vardır: Vahiy ve ilham. Akıl, ancak bu
iki kaynaktan alınacak bilgiler üzerine tefekkür yoluyla açıklamalar geti-
rebilir. Keşif, kalp gözünün açılması, Allah tarafından haber verilmek
(tahdîs) gibi çeşitleri veya isimleri bulunan ilham, ancak İslâm’a sağlam
iman ve onun esaslarını samimiyetle (ihlâs) yaşama sonucu elde edilmiş

71